آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی

در این مقاله قصد داریم در رابطه با آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهیم.

آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی می‌تواند کمی چالش‌برانگیز باشد.

اما با رعایت نکات کلیدی و تمرین، به سرعت می‌توانید مهارت لازم را کسب کنید.

هدف این راهنما، ارائه یک مسیر گام به گام برای شروع به کار با دستگاه فلزیاب است.

همچنین شما کاربران می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با آموزش استفاده از فلزیاب در زمین کشاورزی این مقاله را مطالعه کنید.

آماده‌سازی فلزیاب: آشنایی با بخش‌های اصلی دستگاه

قبل از آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی باید به این نکته توجه داشته باشید.

آماده‌سازی صحیح فلزیاب قبل از شروع به کار، گام بسیار مهمی است که هم بر عملکرد دستگاه و هم بر تجربه کاربری شما تأثیر مستقیم می‌گذارد.

برای شروع، بیایید با بخش‌های اصلی یک دستگاه فلزیاب و نحوه آشنایی با آن‌ها آشنا شویم:

بخش‌های اصلی آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی

البته آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی نیاز به صبر و شکیبای بسیار زیادی دارد.

یک فلزیاب معمولاً از چندین بخش کلیدی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی دارند:

۱. کویل جستجوگر (Search Coil)

این بخش دیسک یا حلقه‌ای است که در انتهای دستگاه قرار دارد و وظیفه اصلی تولید و دریافت میدان الکترومغناطیسی را بر عهده دارد. کویل‌ها در اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام برای کاربرد خاصی مناسبند:

• کویل‌های کوچک: برای تشخیص دقیق اهداف کوچک و در مناطق شلوغ با فلزات زیاد (مثل زمین‌های آلوده به زباله) مناسب‌ترند.
• کویل‌های بزرگ: عمق نفوذ بیشتری دارند و برای جستجو در مناطق وسیع و کمتر آلوده به زباله مناسب‌ترند.

 

۲. جعبه کنترل (Control Box)

این بخش مغز فلزیاب است و شامل مدارهای الکترونیکی، پردازشگر سیگنال، و کنترل‌کننده‌های دستگاه می‌شود. تمامی تنظیمات و نمایشگرها معمولاً روی این جعبه قرار دارند. در اینجا می‌توانید دکمه‌ها و صفحه‌نمایش مربوط به موارد زیر را پیدا کنید:

• دکمه روشن/خاموش (Power On/Off)
• تنظیم حساسیت (Sensitivity): برای کنترل عمق و قدرت تشخیص دستگاه.
• تنظیم تفکیک (Discrimination): برای نادیده گرفتن انواع خاصی از فلزات (معمولاً آهن).
• تنظیم تعادل زمین (Ground Balance): برای خنثی کردن اثر مواد معدنی خاک.
• حالت‌های جستجو (Search Modes): مانند All-Metal (همه فلزات) یا Jewelry (جواهرات).
• صفحه نمایش (Display): برای نمایش اطلاعاتی مانند Target ID (شناسه هدف)، عمق تقریبی هدف، و وضعیت باتری.

 

۳. میله (Shaft)

این بخش یک میله قابل تنظیم است که کویل را به جعبه کنترل متصل می‌کند. طول میله باید طوری تنظیم شود که کویل به راحتی و در ارتفاع مناسبی از زمین قرار گیرد، بدون اینکه کاربر نیاز به خم شدن داشته باشد. قابلیت تنظیم طول میله برای کاربران با قد متفاوت و برای راحتی در حمل و نقل دستگاه ضروری است.

۴. دسته و بازوبند (Handle & Armrest)

• دسته (Handle): محلی است که کاربر فلزیاب را با دست نگه می‌دارد. باید طراحی ارگونومیک داشته باشد تا استفاده طولانی مدت باعث خستگی نشود.
• بازوبند (Armrest): بخشی است که بازوی کاربر در آن قرار می‌گیرد و وزن دستگاه را توزیع می‌کند تا فشار کمتری به مچ دست وارد شود. این بخش نیز معمولاً قابل تنظیم است.

 

۵. بلندگو و پورت هدفون (Speaker & Headphone Jack)

• بلندگو: برای پخش سیگنال‌های صوتی (بوق‌ها) که نشان‌دهنده وجود فلز هستند.
• پورت هدفون: برای اتصال هدفون. استفاده از هدفون به شما کمک می‌کند تا صداهای ظریف‌تر را بشنوید و از حواس‌پرتی‌های محیطی جلوگیری کنید، به خصوص در محیط‌های پر سر و صدا.

 

۶. باتری (Battery)

منبع تغذیه دستگاه است که معمولاً در جعبه کنترل یا در محفظه‌ای جداگانه قرار دارد. نوع و عمر باتری در دستگاه‌های مختلف متفاوت است و می‌تواند بر وزن و مدت زمان استفاده از فلزیاب تأثیر بگذارد.

آماده‌سازی فلزیاب برای شروع

برای شروع استفاده از فلزیاب خود، این مراحل آماده‌سازی را دنبال کنید:

1. مونتاژ دستگاه: طبق دفترچه راهنما، کویل، میله و جعبه کنترل را به درستی به هم وصل کنید. مطمئن شوید که کابل کویل به طور محکم و بدون شلختگی به دور میله پیچیده شده و به پورت مربوطه در جعبه کنترل متصل است.
2. تنظیم طول میله: دستگاه را در دست بگیرید و طول میله را طوری تنظیم کنید که کویل در فاصله 1 تا 2 سانتی‌متری از زمین قرار گیرد، در حالی که شما به راحتی ایستاده‌اید و بازویتان کمی خم شده است. هرگز برای رسیدن به کویل خم نشوید.
3. قرار دادن بازو در بازوبند: مطمئن شوید که بازوی شما به راحتی در بازوبند قرار گرفته و دستگاه متعادل است.
4. نصب باتری: باتری‌ها را با رعایت قطب‌های مثبت و منفی در محفظه مربوطه قرار دهید. اگر باتری قابل شارژ است، از شارژ کامل آن اطمینان حاصل کنید.
5. اتصال هدفون (اختیاری اما توصیه شده): اگر قصد دارید از هدفون استفاده کنید، آن را به پورت مربوطه وصل کنید.
6. مطالعه دفترچه راهنما (دوباره!): قبل از روشن کردن دستگاه، بخش‌های مربوط به روشن کردن، تنظیمات اولیه و نکات ایمنی را یک بار دیگر مرور کنید.

 

روشن کردن و تنظیمات اولیه فلزیاب برای مبتدیان

آموزش روشن کردن و انجام تنظیمات اولیه یک فلزیاب برای کاربران مبتدی، حیاتی‌ترین بخش برای شروع کار با این دستگاه است.

هدف این مرحله، آماده‌سازی دستگاه برای تشخیص فلزات با حداقل نویز و سیگنال‌های کاذب است.

پیش‌نیازها:

• فلزیاب شما به درستی مونتاژ شده باشد (کویل وصل، کابل‌ها مرتب).
• باتری‌ها کاملاً شارژ شده و داخل دستگاه قرار گرفته باشند.
• شما در یک منطقه نسبتاً آرام و به دور از تداخلات الکترومغناطیسی شدید (مانند خطوط برق، ساختمان‌های بزرگ) قرار دارید. بهتر است این تمرین اولیه را در حیاط خانه یا یک پارک خلوت انجام دهید.

 

مراحل روشن کردن و تنظیمات اولیه فلزیاب دستی (برای مبتدیان):

1.روشن کردن دستگاه (Power On)

1. دکمه روشن/خاموش (Power Button) را پیدا کنید: معمولاً این دکمه روی جعبه کنترل قرار دارد و ممکن است با یک علامت روشن/خاموش (Power Symbol) مشخص شده باشد.
2. دستگاه را روشن کنید: دکمه را فشار دهید یا نگه دارید. ممکن است صدای بوق اولیه بشنوید یا صفحه نمایش (اگر وجود دارد) روشن شود.
3. به صدای دستگاه گوش دهید: در حالت ایده‌آل، دستگاه باید در حالت سکوت (یا با نویز پس‌زمینه بسیار کم) باشد. اگر صدای بوق مداوم یا نامنظم می‌شنوید، ممکن است تنظیمات شما مناسب نباشد که در مراحل بعدی رفع خواهد شد.

2.انتخاب حالت جستجو (Search Mode) – بسیار مهم برای شروع

اکثر فلزیاب‌ها دارای حداقل دو حالت اصلی هستند:

1. حالت All-Metal (همه فلزات):

   • توصیه برای مبتدیان: در ابتدا، دستگاه را در حالت “همه فلزات” (All-Metal) قرار دهید.
   • چرا؟ در این حالت، دستگاه به تمام فلزات (آهنی و غیرآهنی) واکنش نشان می‌دهد. این بهترین راه برای یادگیری صداهای مختلف دستگاه و تشخیص انواع سیگنال‌هاست، بدون اینکه نگران از دست دادن هدف باشید. شما می‌خواهید یاد بگیرید دستگاه چگونه به یک میخ زنگ‌زده و یک سکه طلا واکنش نشان می‌دهد.
   • نحوه فعال‌سازی: معمولاً یک دکمه یا گزینه در منو با برچسب “All-Metal” یا “Zero Discrimination” وجود دارد.

2. حالت Discrimination (تفکیک):

   • فعلاً استفاده نکنید: در ابتدا، از این حالت استفاده نکنید.
   • توضیح: این حالت به شما امکان می‌دهد فلزات ناخواسته (مانند آهن) را نادیده بگیرید. برای مبتدیان، استفاده زودهنگام از آن می‌تواند منجر به از دست دادن اهداف باارزش شود، زیرا ممکن است فلزات باارزش (مانند طلاهای کوچک) گاهی اوقات شبیه زباله‌ها واکنش نشان دهند.

3.تنظیم حساسیت (Sensitivity) – دقت و عمق

تنظیم حساسیت فلزیاب، توانایی دستگاه برای تشخیص اهداف کوچک و عمیق را کنترل می‌کند.

1. تنظیم اولیه:

   • دستگاه را روشن کرده و کویل را در هوا، دور از هرگونه فلز، نگه دارید.
   • حساسیت را به آرامی افزایش دهید (معمولاً یک دکمه یا ولوم با برچسب “Sensitivity” یا “Sens” وجود دارد).
   • به نقطه‌ای بروید که دستگاه شروع به تولید “نویزهای جزئی” (false signals/chatter) می‌کند (صداهای کوتاه و نامنظم بدون وجود فلز).
   • نکته کلیدی: حساسیت را کمی از این نقطه “نویز‌دهنده” کمتر کنید تا دستگاه کاملاً پایدار (آرام) شود. این بهترین نقطه شروع برای حداکثر عمق با حداقل نویز است.
2. چرا مهم است؟ حساسیت بیش از حد منجر به سیگنال‌های کاذب فراوان و خستگی کاربر می‌شود. حساسیت خیلی کم باعث می‌شود اهداف کوچک یا عمیق را از دست بدهید.

4.تعادل زمین (Ground Balance) – مقابله با مواد معدنی خاک

این یکی از حیاتی‌ترین تنظیمات برای عملکرد دقیق فلزیاب، به خصوص در خاک‌های با کانی‌سازی بالاست.

1. هدف: خنثی کردن اثر سیگنال‌های کاذب ناشی از مواد معدنی طبیعی در خاک (مانند آهن و نمک) که می‌توانند فلزیاب را گیج کنند.

2. انواع تعادل زمین:

   • اتوماتیک (Automatic Ground Balance):

     • برای مبتدیان عالی است. بسیاری از فلزیاب‌های مدرن این قابلیت را دارند.
     • نحوه فعال‌سازی: معمولاً باید دکمه “Ground Balance” را فشار داده و همزمان کویل را به آرامی از حدود ۱۵ سانتی‌متری زمین به سمت ۱ تا ۲ سانتی‌متری زمین بالا و پایین کنید (پامپ کردن – Pumping). این کار را چند بار تکرار کنید تا دستگاه آرام شود و سیگنال‌های کاذب از بین بروند. دستورالعمل دقیق را در دفترچه راهنما بررسی کنید.

   • دستی (Manual Ground Balance):

     • در برخی مدل‌ها باید به صورت دستی تنظیم شود.
     • نحوه فعال‌سازی: معمولاً با چرخاندن یک ولوم یا استفاده از دکمه‌های بالا/پایین، در حالی که کویل را پامپ می‌کنید، صدا را تنظیم می‌کنید تا به حداقل برسد. این روش دقیق‌تر است اما نیاز به تمرین بیشتری دارد.

   • تنظیم کارخانه‌ای (Factory Preset):

     • برخی فلزیاب‌های ساده ممکن است تنظیمات تعادل زمین ثابتی داشته باشند. در این صورت، نیازی به تنظیم دستی نیست.

5.تست سیگنال‌ها (در محیط تمرین)

پس از انجام تنظیمات اولیه:

1. چند سکه و یک میخ آهنی را روی زمین قرار دهید.
2. کویل را به آرامی روی هر کدام حرکت دهید.
   • به صدای دستگاه و تغییرات آن دقت کنید.
   • به هر گونه نمایشگر بصری (مانند Target ID یا عمق) توجه کنید.
   • هدف: یاد بگیرید که یک سیگنال خوب برای یک سکه چگونه به نظر می‌رسد در مقایسه با یک سیگنال برای یک میخ یا زباله. حتی اگر در حالت All-Metal هستید، صداها معمولاً تفاوت دارند.

خلاصه گام‌های اولیه برای مبتدیان:

1. روشن کنید (Power On).
2. حالت All-Metal را انتخاب کنید.
3. حساسیت را تا جایی که نویز پس‌زمینه کم شود، تنظیم کنید.
4. تعادل زمین را انجام دهید (اگر دستگاه دارای این قابلیت است).
5. با چند شیء فلزی (سکه، میخ) تمرین کنید تا با صداها و نمایشگر آشنا شوید.

پس از انجام این تنظیمات اولیه، دستگاه شما آماده است تا آن را به میدان ببرید و ماجراجویی گنج‌یابی خود را آغاز کنید! به یاد داشته باشید که تمرین و صبر، کلید موفقیت در استفاده از فلزیاب است

 

نحوه صحیح حرکت دادن فلزیاب: تکنیک‌های جستجو

تکنیک صحیح حرکت دادن فلزیاب (Sweeping Technique) برای یافتن اهداف و افزایش دقت جستجو بسیار حیاتی است.

البته این کار نیاز به تمرین و دقت دارد. در اینجا به نکات کلیدی و تکنیک‌های رایج برای حرکت دادن فلزیاب می‌پردازیم:

مبانی حرکت دادن فلزیاب:

1. سرعت مناسب (Proper Speed):

   • آهسته و پیوسته: این مهم‌ترین اصل است. عجله کردن در حرکت دادن کویل (سیم‌پیچ جستجوگر) باعث از دست دادن اهداف کوچک یا عمیق می‌شود. دستگاه برای پردازش سیگنال‌ها به زمان نیاز دارد.
   • شبیه به اره کردن چوب: سرعت حرکت کویل باید شبیه به سرعت اره کردن یک قطعه چوب باشد؛ نه خیلی سریع و نه خیلی آهسته.
   • سرعت کمتر در مناطق مشکوک: وقتی به یک سیگنال ضعیف یا نامنظم برخورد کردید، سرعت حرکت را کاهش دهید و منطقه را با دقت بیشتری اسکن کنید.

2. ارتفاع ثابت کویل (Consistent Coil Height):

   • نزدیک به زمین: کویل را تا حد امکان نزدیک به سطح زمین (حدود 1 تا 2 سانتی‌متر) نگه دارید. هرچه کویل از زمین دورتر باشد، عمق نفوذ دستگاه کاهش می‌یابد و احتمال از دست دادن اهداف بیشتر می‌شود.
   • موازی با زمین: کویل باید همیشه موازی با سطح زمین باشد. از بالا و پایین کردن یا کج کردن کویل خودداری کنید، زیرا این کار باعث ایجاد سیگنال‌های کاذب (false signals) می‌شود، به خصوص در خاک‌های معدنی یا هنگام تعادل زمین خودکار.
   • رعایت پستی و بلندی‌ها: در زمین‌های ناهموار، با حفظ ارتفاع ثابت، خم شوید یا زانو بزنید تا کویل را در نزدیکی زمین نگه دارید.

3. همپوشانی کافی (Sufficient Overlap):

   • پوشش کامل: در هر حرکت رفت و برگشت کویل، حداقل ۵۰ تا ۷۵ درصد از عرض کویل باید با حرکت قبلی همپوشانی داشته باشد.
   • دلیل: این همپوشانی تضمین می‌کند که هیچ نقطه‌ای از منطقه جستجو از قلم نیفتد و شانس تشخیص اهداف کوچک یا اهدافی که در لبه سیگنال قرار دارند، افزایش یابد.

تکنیک‌های رایج جستجو:

1. تکنیک رفت و برگشتی منظم (Side-to-Side Sweep):

   • شرح: این رایج‌ترین و ابتدایی‌ترین تکنیک است. کویل را از یک طرف بدن خود (مثلاً چپ) به سمت دیگر (راست) با یک حرکت آرام و پیوسته حرکت دهید.
   • بازگشت: پس از هر حرکت، کویل را کمی به جلو (یا عقب) حرکت دهید و سپس دوباره از راست به چپ (یا چپ به راست) برگردید، با رعایت همپوشانی.
   • مفید برای: پوشش مناطق وسیع به صورت سیستماتیک.

2. تکنیک “۸ لاتین” (Figure-Eight Sweep):

   • شرح: کویل را به شکلی شبیه به عدد ۸ انگلیسی (یا علامت بی‌نهایت) در هوا یا روی زمین حرکت دهید.
   • مفید برای: جستجوی متمرکز در مناطق کوچک‌تر یا برای بررسی دقیق‌تر یک سیگنال مشکوک.

3. تکنیک دایره‌ای (Circular Sweep):

   • شرح: کویل را به صورت دایره‌های کوچک یا بزرگ روی زمین حرکت دهید.
   • مفید برای: جستجو در اطراف درختان، سنگ‌ها یا سایر موانع.

4. تکنیک مشبک/گرید (Grid Search) – برای جستجوی سیستماتیک:

   • شرح: اگر هدف شما جستجوی کامل و سیستماتیک یک منطقه است (مثلاً در باستان‌شناسی یا جستجوی حرفه‌ای)، منطقه را به صورت یک شبکه (Grid) فرضی تقسیم کنید.
   • روش: ابتدا تمام ردیف‌ها را در یک جهت (مثلاً شمال به جنوب) جستجو کنید. سپس، پس از اتمام یک ردیف، به ردیف بعدی بروید و دوباره همین کار را انجام دهید.
   • افزایش دقت: برای حداکثر دقت، می‌توانید پس از اتمام جستجو در یک جهت، کل منطقه را دوباره در جهت عمود بر جهت اول (مثلاً شرق به غرب) جستجو کنید. این کار به کشف اهدافی که ممکن است در یک جهت خاص سیگنال ضعیفی داشته باشند، کمک می‌کند.
   • مفید برای: اطمینان از پوشش ۱۰۰% یک منطقه خاص و جلوگیری از از دست دادن اهداف.

نکاتی برای افزایش دقت و کارایی فلزیاب در شروع کار

برای افزایش دقت و کارایی فلزیاب در شروع کار (به خصوص برای کاربران مبتدی)، رعایت مجموعه‌ای از نکات عملی و تکنیک‌های خاص ضروری است.

همچنین این نکات به شما کمک می‌کنند تا از زمان و انرژی خود به بهترین شکل استفاده کنید و شانس یافتن اهداف باارزش را افزایش دهید:

۱. درک کامل از دستگاه و تنظیمات اولیه:

• دفترچه راهنما را عورت کنید: این مهم‌ترین نکته است. هر فلزیاب ویژگی‌ها و تنظیمات خاص خود را دارد. دستورالعمل‌های مربوط به هر دکمه، هر حالت و هر تنظیم را به دقت مطالعه کنید.
• با صدای دستگاه آشنا شوید: در یک محیط کنترل‌شده (مثلاً حیاط خانه)، انواع مختلف فلزات (یک سکه، یک حلقه، یک تکه فویل آلومینیوم، یک میخ آهنی) را در عمق‌های مختلف (کم، متوسط) دفن کنید.
  • دستگاه را در حالت “همه فلزات” (All-Metal) قرار دهید.
  • کویل را روی هر شیء حرکت دهید و به صدای تولید شده توسط دستگاه دقت کنید. هر فلز (و حتی عمق آن) می‌تواند صدای متفاوتی ایجاد کند. هدفون به شما کمک می‌کند تا این تفاوت‌های ظریف را بهتر درک کنید.
  • اگر دستگاه دارای نمایشگر (Target ID) است، به اعدادی که برای هر فلز نمایش می‌دهد، توجه کنید.

• تنظیم حساسیت (Sensitivity) را بهینه کنید:

  • در ابتدا، حساسیت را در یک نقطه میانی تنظیم کنید.
  • سپس، در منطقه جستجوی واقعی، به آرامی حساسیت را بالا ببرید تا زمانی که دستگاه شروع به “غرغر کردن” یا تولید سیگنال‌های کاذب (false signals) کند.
  • بعد، حساسیت را کمی کاهش دهید تا دستگاه پایدار شود. این بهترین تعادل بین عمق نفوذ و پایداری است. حساسیت بیش از حد باعث می‌شود از هر چیزی سیگنال بگیرید و گیج شوید.

• تعادل زمین (Ground Balance) را به درستی انجام دهید:

  • مواد معدنی موجود در خاک می‌توانند باعث سیگنال‌های کاذب شوند. این تنظیم مهم‌ترین عامل برای حذف این تداخلات است.
  • دستورالعمل‌های دفترچه راهنما را برای تنظیم خودکار یا دستی تعادل زمین دنبال کنید. معمولاً شامل پامپ کردن کویل (بالا و پایین کردن آرام کویل روی زمین) در یک نقطه بدون فلز است تا دستگاه آرام شود.
• از حالت “همه فلزات” (All-Metal) شروع کنید: به عنوان یک مبتدی، در ابتدا فلزیاب خود را در حالت “همه فلزات” (بدون تفکیک) استفاده کنید. این به شما کمک می‌کند تا به تمام سیگنال‌ها (چه خوب و چه بد) عادت کنید و هیچ هدف باارزشی را از دست ندهید. پس از کسب تجربه، می‌توانید به آرامی از تفکیک (Discrimination) برای نادیده گرفتن زباله‌ها استفاده کنید.

۲. تکنیک‌های جستجوی موثر:

• آهسته حرکت کنید: سرعت، دشمن دقت است. کویل را به آرامی و با حرکت‌های پیوسته و منظم (نه تند) روی زمین حرکت دهید.
• همپوشانی کافی داشته باشید: مطمئن شوید که هر حرکت کویل، حداقل 50% از حرکت قبلی را بپوشاند. این کار تضمین می‌کند که هیچ نقطه‌ای از قلم نمی‌افتد.
• کویل را موازی و نزدیک زمین نگه دارید: کویل را همیشه در ارتفاعی ثابت (حدود 1-2 سانتی‌متر) و موازی با سطح زمین نگه دارید. بالا و پایین شدن یا کج شدن کویل باعث سیگنال‌های کاذب می‌شود.
• از هدفون استفاده کنید: هدفون به شما کمک می‌کند تا صداهای ضعیف و ظریف‌تر را که ممکن است با نویز محیطی گم شوند، بشنوید. این برای تشخیص اهداف عمیق یا کوچک بسیار مهم است.

۳. نکات مربوط به محیط و تجهیزات:

• محیط آرام را انتخاب کنید: برای اولین تجربه‌های خود، از مکان‌های شلوغ یا مناطقی با تداخلات الکترومغناطیسی زیاد (نزدیک خطوط برق، آنتن‌های رادیویی، ساختمان‌های بزرگ) دوری کنید. یک پارک خلوت یا حیاط خانه مناسب است.
• همیشه یک پین‌پوینتر همراه داشته باشید: پین‌پوینتر (فلزیاب دستی کوچک و بسیار دقیق) برای تعیین دقیق محل هدف در حفره یا خاک حفر شده ضروری است. این کار زمان حفاری را به شدت کاهش داده و از آسیب به هدف جلوگیری می‌کند.
• ابزار حفاری مناسب: یک بیلچه کوچک یا ابزار حفاری مخصوص فلزیاب (که خاک را کمتر به هم می‌ریزد) همراه داشته باشید.
• مدیریت زباله‌ها: هر قطعه فلزی که پیدا می‌کنید (چه باارزش و چه زباله) را با خود ببرید. زباله‌ها را در کیسه زباله بریزید. این یک بخش مهم از مسئولیت‌پذیری شماست.

۴. صبر و تمرین مداوم:

• ناامید نشوید: در ابتدا ممکن است بیشتر زباله پیدا کنید تا گنج. این کاملاً طبیعی است. هر سیگنال (حتی از زباله) یک فرصت یادگیری است.
• ثبت یافته‌ها (اختیاری): می‌توانید یک دفترچه یادداشت کوچک همراه داشته باشید و نوع سیگنال، نوع فلز پیدا شده و عمق تقریبی آن را یادداشت کنید. این به شما کمک می‌کند تا الگوها را تشخیص دهید.
• از دیگران بیاموزید: به انجمن‌های آنلاین فلزیابی بپیوندید، ویدئوهای آموزشی ببینید و با افراد باتجربه صحبت کنید.

اشتباهات رایج مبتدیان در فلزیابی و چگونگی اجتناب از آن‌ها

اشتباهات رایج مبتدیان در فلزیابی می‌توانند منجر به ناامیدی، از دست دادن اهداف باارزش و حتی آسیب به دستگاه یا محیط شوند.

با آگاهی از این اشتباهات و یادگیری چگونگی اجتناب از آن‌ها، می‌توانید تجربه فلزیابی خود را بهبود بخشید و موفقیت بیشتری کسب کنید.

در اینجا به رایج‌ترین اشتباهات و راه‌حل‌های آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی می‌پردازیم:

۱. عدم مطالعه دفترچه راهنما:

• اشتباه: بسیاری از مبتدیان بلافاصله پس از خرید، بدون مطالعه دفترچه راهنما، شروع به استفاده از دستگاه می‌کنند. این منجر به عدم آشنایی با ویژگی‌ها، تنظیمات و قابلیت‌های منحصر به فرد دستگاه می‌شود.
• چگونگی اجتناب: همیشه و همیشه، دفترچه راهنمای فلزیاب خود را به دقت مطالعه کنید. این بهترین راه برای یادگیری نحوه کار با دستگاه خاص شما و استفاده حداکثری از پتانسیل آن است. هر مدل فلزیاب متفاوت است.

۲. عجله در حرکت دادن کویل (Sweeping Too Fast):

• اشتباه: مبتدیان اغلب با سرعت زیادی کویل را روی زمین حرکت می‌دهند، به این امید که منطقه بیشتری را در زمان کمتری پوشش دهند.
• چگونگی اجتناب: همیشه کویل را آهسته و پیوسته حرکت دهید. دستگاه برای پردازش سیگنال‌ها به زمان نیاز دارد. حرکت آهسته شانس تشخیص اهداف کوچک یا عمیق را به شدت افزایش می‌دهد. سرعت مناسب را با تمرین پیدا کنید، معمولاً سرعتی که حس اره کردن چوب را تداعی کند.

۳. عدم رعایت همپوشانی کافی در حرکت کویل:

• اشتباه: کویل بدون همپوشانی کافی حرکت داده می‌شود و باعث می‌شود “نواحی مرده” ایجاد شود که فلزیاب در آن‌ها اسکن نمی‌کند.
• چگونگی اجتناب: مطمئن شوید که هر حرکت کویل، حداقل 50% (و ترجیحاً 75%) از حرکت قبلی را همپوشانی داشته باشد. این کار تضمین می‌کند که هیچ نقطه‌ای از قلم نمی‌افتد.

۴. بالا نگه داشتن بیش از حد کویل یا حرکت نامنظم آن:

• اشتباه: کویل را خیلی از زمین بالا نگه می‌دارند یا آن را به صورت نامنظم و بالا و پایین حرکت می‌دهند.
• چگونگی اجتناب: کویل را تا حد امکان نزدیک به زمین (۱-۲ سانتی‌متر) و موازی با سطح نگه دارید. این کار عمق نفوذ را به حداکثر می‌رساند و سیگنال‌های کاذب ناشی از نویزهای زمین را کاهش می‌دهد. در زمین‌های ناهموار، کمی خم شوید یا زانو بزنید تا ارتفاع ثابت را حفظ کنید.

۵. تنظیم نادرست حساسیت (Sensitivity):

• اشتباه: تنظیم حساسیت بیش از حد بالا (باعث سیگنال‌های کاذب زیاد) یا بیش از حد پایین (باعث از دست دادن اهداف) بدون درک محیط.
• چگونگی اجتناب: حساسیت را همیشه در محیطی که جستجو می‌کنید، تنظیم کنید. آن را تا جایی افزایش دهید که دستگاه شروع به “غرغر کردن” یا نویزهای جزئی کند، سپس کمی آن را کاهش دهید تا دستگاه پایدار شود. این نقطه، حداکثر عمق را بدون نویز بیش از حد فراهم می‌کند.

۶. عدم انجام تعادل زمین (Ground Balance):

• اشتباه: نادیده گرفتن یا عدم انجام صحیح تنظیم تعادل زمین، به خصوص در خاک‌های معدنی. این باعث سیگنال‌های کاذب فراوان می‌شود.
• چگونگی اجتناب: همیشه تعادل زمین را قبل از شروع جستجو و در صورت تغییر شرایط خاک انجام دهید. اگر دستگاه شما تعادل زمین خودکار دارد، از آن استفاده کنید. در غیر این صورت، روش دستی را طبق دفترچه راهنما تمرین کنید.

۷. استفاده بیش از حد از تفکیک (Over-Discrimination):

• اشتباه: مبتدیان اغلب بلافاصله سطح تفکیک (Discrimination) را بالا می‌برند تا از شر زباله‌ها خلاص شوند. اما این کار می‌تواند منجر به نادیده گرفتن اهداف باارزش با رسانایی پایین (مانند قطعات کوچک طلا یا اشیاء باستانی خاص) شود.
• چگونگی اجتناب: برای شروع، از حالت “همه فلزات” (All-Metal) استفاده کنید. این به شما امکان می‌دهد با تمام سیگنال‌ها آشنا شوید. پس از کسب تجربه، اگر در منطقه‌ای با زباله زیاد هستید، می‌توانید به آرامی سطح تفکیک را افزایش دهید، اما همیشه با احتیاط و با درک این نکته که ممکن است برخی اهداف خوب را نیز از دست بدهید.

۸. عدم استفاده از هدفون:

• اشتباه: تکیه بر بلندگوی دستگاه در محیط‌های پر سر و صدا.
• چگونگی اجتناب: همیشه از هدفون استفاده کنید. هدفون به شما کمک می‌کند تا صداهای ظریف، ضعیف و تغییرات کوچک در سیگنال‌ها را که نشان‌دهنده اهداف عمیق یا کوچک هستند، بهتر بشنوید و نویز محیطی را فیلتر می‌کند.

۹. عدم استفاده از پین‌پوینتر (Pinpointer):

• اشتباه: پس از دریافت سیگنال، شروع به حفاری‌های بزرگ و بی‌هدف می‌کنند که هم زمان‌بر است و هم به محیط و هدف آسیب می‌رساند.
• چگونگی اجتناب: یک پین‌پوینتر با کیفیت تهیه کنید و از آن استفاده کنید. پین‌پوینترها به شما کمک می‌کنند تا محل دقیق هدف را در حفره یا خاک حفاری شده تعیین کنید، حفاری را دقیق‌تر و سریع‌تر انجام دهید و از آسیب به هدف جلوگیری کنید.

۱۰. عدم رعایت مسئولیت‌پذیری محیطی:

• اشتباه: رها کردن حفره‌های باز، عدم جمع‌آوری زباله‌های فلزی که پیدا می‌کنند. (آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی)
• چگونگی اجتناب: همیشه حفره‌هایی را که حفر می‌کنید، پر کنید و خاک را به حالت اولیه بازگردانید. تمام زباله‌های فلزی که پیدا می‌کنید (فویل، میخ، درب بطری) را با خود به خانه برگردانید و دور بیندازید. این کار به حفظ زیبایی محیط و اجازه استفاده از فلزیاب در آینده کمک می‌کند.

۱۱. نادیده گرفتن قوانین و مقررات محلی:

• اشتباه: جستجو در مناطق ممنوعه (مانند سایت‌های باستانی، املاک خصوصی بدون اجازه، مناطق حفاظت شده) یا عدم گزارش یافته‌های باستانی.
• چگونگی اجتناب: قبل از شروع هر جستجو، قوانین و مقررات مربوط به فلزیابی و کشف آثار باستانی در منطقه خود (به خصوص در آلمان که قوانین سختگیرانه است) را به دقت بررسی و رعایت کنید. این شامل کسب مجوزهای لازم، احترام به مالکیت خصوصی و گزارش یافته‌های باارزش تاریخی می‌شود. عدم رعایت این قوانین می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین و مشکلات قانونی شود.

ایمنی و قوانین در فلزیابی: آنچه هر مبتدی باید بداند

این نکته را باید بدانید که آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی نیاز به تلاش و صبر است.

فلزیابی می‌تواند یک سرگرمی هیجان‌انگیز و پربار باشد.

اما مانند هر فعالیت دیگری، نیازمند رعایت نکات ایمنی و آگاهی از قوانین و مقررات است.

برای مبتدیان، این جنبه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، قوانین در این زمینه بسیار سخت‌گیرانه هستند.

 

بخش ۱: نکات ایمنی عمومی (Safety Tips)

این نکات برای محافظت از خود، دیگران و محیط زیست در حین فلزیابی ضروری هستند:

1. همیشه از مجوز و اجازه صاحب زمین اطمینان حاصل کنید:

   • هرگز بدون اجازه کتبی یا شفاهی صاحب زمین (چه دولتی و چه خصوصی) در ملک شخصی او جستجو نکنید. تجاوز به ملک غیر یک جرم است.
   • علاوه بر مالک زمین، در بسیاری از ایالت‌ها، برای هرگونه فعالیت “جستجوی هدفمند برای آثار باستانی” نیاز به مجوز از مقامات حفاظت از آثار باستانی (Denkmalschutzbehörden) دارید.

2. از مکان‌های خطرناک دوری کنید:

   • مناطق نظامی قدیمی و میدان‌های نبرد: این مناطق ممکن است حاوی مهمات عمل نکرده (مانند گلوله، نارنجک، مین) باشند که بسیار خطرناک هستند و می‌توانند منجر به انفجار شوند.
   • مناطق صنعتی قدیمی یا آلوده: ممکن است حاوی مواد شیمیایی سمی یا فلزات سنگین خطرناک باشند.
   • مناطق نزدیک خطوط برق فشار قوی: میدان‌های الکترومغناطیسی قوی می‌توانند در عملکرد فلزیاب شما تداخل ایجاد کرده و حتی خطرناک باشند.
   • مناطق ساخت و ساز یا تخریب: این مکان‌ها پر از خطرات پنهان مانند نخاله‌های تیز، گودال‌ها و تجهیزات سنگین هستند.
   • مناطق پر رفت و آمد: جستجو در مناطق شلوغ مانند پارک‌ها یا سواحل عمومی ممکن است باعث مزاحمت برای دیگران شود.

3. قبل از حفاری، خطرات را بررسی کنید:

   • کابل‌های زیرزمینی و لوله‌ها: هرگز بدون اطلاع از وجود کابل‌های برق، لوله‌های آب، گاز یا تلفن در زیر زمین حفاری نکنید. آسیب رساندن به آن‌ها می‌تواند خطرناک و پرهزینه باشد. در بسیاری از کشورها، ابزارهای نقشه‌برداری وجود دارند که می‌توانند به شما در شناسایی این خطوط کمک کنند.
   • اشیاء تیز یا خطرناک: در حین حفاری، مراقب اشیاء تیز مانند شیشه شکسته، فلزات زنگ‌زده یا سوزن باشید. استفاده از دستکش توصیه می‌شود.

4. ایمنی در حفاری:

   • ابزار مناسب: از بیلچه یا ابزار حفاری مناسب استفاده کنید که برای فلزیابی طراحی شده‌اند و کمترین آسیب را به زمین وارد می‌کنند.
   • گودال‌ها را پر کنید: همیشه پس از اتمام حفاری، گودال‌ها را به دقت پر کنید و خاک را به حالت اولیه بازگردانید. رها کردن گودال‌های باز می‌تواند برای دیگران (به خصوص کودکان و حیوانات) خطرناک باشد.

5. مدیریت یافته‌ها:

   • زباله‌ها را جمع‌آوری کنید: تمام زباله‌های فلزی (مانند درب بطری، فویل، میخ) که پیدا می‌کنید را با خود ببرید و به درستی دفع کنید. این یک اصل اخلاقی و مسئولیت‌پذیری مهم است.
   • یافته‌های مشکوک: اگر شیء مشکوکی (مثلاً شبیه به مهمات یا مواد منفجره) پیدا کردید، به آن دست نزنید! فوراً از منطقه دور شوید و با پلیس یا مقامات محلی تماس بگیرید. (آموزش استفاده از فلزیاب: نکات کلیدی برای کاربران مبتدی)

بخش ۲: قوانین و مقررات فلزیابی

قوانین فلزیابی بسیار پیچیده و سخت‌گیرانه هستند و از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است. به طور کلی، دو قانون اصلی در اینجا مطرح هستند:

1. قانون میراث فرهنگی:

   • مجوز مورد نیاز: در اکثر ایالت‌های آلمان، برای جستجوی هدفمند برای اشیاء باستان‌شناختی با فلزیاب یا هر ابزار دیگری، نیاز به دریافت مجوز از مقامات حفاظت از آثار باستانی ایالت مربوطه دارید. این مجوز معمولاً به افراد آموزش‌دیده و مسئولیت‌پذیر داده می‌شود و ممکن است شامل تعهداتی مانند گزارش تمام یافته‌ها، دوره‌های آموزشی و همکاری با باستان‌شناسان باشد.
   • تعریف “آثار باستانی”: معمولاً هر شیء یا سازه‌ای که قبل از یک تاریخ مشخص (مثلاً قبل از سال 1648 یا حتی اوایل قرن بیستم، بسته به ایالت) در زمین پنهان شده باشد و دارای اهمیت تاریخی یا باستان‌شناختی باشد، به عنوان “اثر باستانی” محسوب می‌شود.
   • مالکیت یافته‌ها: در اکثر ایالت‌ها، قانون برقرار است. طبق این قانون، تمام یافته‌های باستان‌شناختی (که از نظر علمی ارزشمند هستند) متعلق به دولت ایالتی هستند و نه به یابنده یا صاحب زمین. حتی اگر یافته‌ای از نظر باستان‌شناختی ارزشمند نباشد، ممکن است همچنان نیاز به گزارش آن باشد.
   • مناطق حفاظت شده: جستجو در مناطق باستان‌شناختی شناخته شده یا مناطق حفاظت شده ممنوع است، مگر اینکه باستان‌شناس حرفه‌ای باشید و مجوزهای خاصی داشته باشید.

2. قانون مالکیت:

   • علاوه بر قوانین میراث فرهنگی، باید اجازه مالک زمین را نیز برای جستجو در ملک او داشته باشید. این موضوع مستقل از مجوز میراث فرهنگی است.